26/3/2025 Actueel interview: een integratieverhaal en het belang van sociale participatie en netwerken

4-de pijler in actie
Sinds 1 januari 2023 heeft het inburgeringstraject een vierde pijler gekregen: het participatie- en netwerktraject. Naast Nederlandse les, maatschappelijke oriëntatie en arbeidsbegeleiding richt deze nieuwe pijler zich op wat integratie écht laat slagen: sociale participatie en netwerkversterking.
Perspectief speelt een sleutelrol bij de implementatie van deze 4-de pijler als promotor en organisator van regionale netwerken. Wij plaatsen de inburgeraar centraal en willen weten: welke rol speelt de 4e pijler voor inburgeraars? Het gaat om sociale participatie en netwerkversterking, zoals vrijwilligerswerk, buddyprojecten, wijkinitiatieven, taalstages of andere activiteiten die oefenkansen in het Nederlands bevorderen en integratie ondersteunen. Levert het iets concreets op? En wat is de betekenis ervan?
Vandaag deelt Svetlana haar verhaal. Een verhaal van veerkracht, cultuuruitwisseling en de kracht van kleine stapjes.
Maak kennis met Svetlana
Svetlana kwam uit Oekraïne na het begin van de oorlog, met haar twee zonen Makar (12 jaar) en Ivan (14 jaar). Ze woonde in de stad Zaporizja en werkte als lerares op een school.
Svetlana vertelt: «Ik had nooit kunnen denken dat er oorlog in mijn thuisland zou uitbreken en dat ik naar België zou moeten vluchten. Integreren in een andere cultuur is heel moeilijk. Een andere taal, dat is vooral lastig. Ik heb veel moeite gedaan om Nederlands te leren, want het is heel belangrijk – om dezelfde taal te spreken als de mensen hier.»
Perspectief: Svetlana, vertel ons over de vrijwilligersactiviteiten en andere activiteiten waar u aan heeft deelgenomen in België.
Svetlana lacht: «Zoveel leuke dingen! Ik was al heel actief in Oekraïne. En hier ook.
Zo heb ik een kookworkshop gegeven en het Oekraïense nationale gerecht borsjt gemaakt. In Oekraïne eten mensen vaak borsjt en houden er veel van. Ik wilde dat mensen in België het ook eens zouden proeven!

Ook heb ik creatieve workshops gegeven voor kinderen uit Oekraïne. Kinderen werken samen en er ontstaat een sfeer waarin ze kunnen ontspannen en beginnen te praten. Veel kinderen uit Oekraïne die voor de oorlog zijn gevlucht, hebben veel stress ervaren en sluiten zich af. Deze creatieve lessen helpen hen – het verbetert hun psychologische toestand, wat heel belangrijk is.

Tijdens een festival in Oostende gaf ik workshops in het maken van traditionele Oekraïense bloemenkransen. Het is een eeuwenoude Oekraïense traditie. Ik wil graag de cultuur en tradities van België beter leren kennen. En ik vind het leuk om te zien dat mensen ook geïnteresseerd zijn in de cultuur van mijn land.»

Perspectief: Svetlana, uw activiteiten lezen als een levendig integratiehandboek! Is er echt nóg meer?
Svetlana vervolgt: «Mijn kinderen Makar en Ivan helpen op zondagen in de kerk in Vuurtorenwijk. We gingen op zondagen naar de kerk en de pastoor vroeg aan mijn kinderen of ze wilden komen helpen. De kinderen gingen akkoord. Ze gaan er graag heen vanwege de warmte die ze daar ervaren.
Toevallig was Ivan in Oekraïne gedoopt in de Orthodoxe Kerk. Makar was niet gedoopt in Oekraïne. En hier kreeg hij zelf het idee om zich te laten dopen in het katholieke geloof. Hij zei dat, aangezien hij nu in deze kerk terecht was gekomen, hij zich hier ook wilde laten dopen. Voor hem was dit heel serieus. Ik heb zijn keuze niet beïnvloed, ik heb hem gesteund. De pastoor nodigde me uit en we spraken over of ik het erg vond dat de ene zoon in het ene geloof zat en de andere in een ander. Ik zei dat dit ieders persoonlijke keuze is en dat ik daar niets verkeerds in zie.»

Perspectief: Svetlana, waarom doet u aan deze activiteiten, aan vrijwilligerswerk? Wat levert het u op?
Svetlana: «Het geeft me heel veel: contacten, nieuwe kennissen, nieuwe vrienden. Ik leer mensen beter kennen. De kans om de Belgische cultuur en mensen te leren kennen en om mijn eigen cultuur te laten zien. Natuurlijk helpt het ook bij het leren van de taal. Ik vind het leuk om positieve emoties bij mensen te zien, om te helpen, iets bij te dragen aan dit land, iets te doen wat ik nu kan, ook al heb ik helaas nog geen werk. Dat geeft niet. Hoewel we nu geen werk hebben, wil ik nu al iets nuttigs doen, al is het maar wat ons nu beschikbaar is.
Als iemand uit een ander land is het voor mij belangrijk te weten dat mensen me accepteren en me willen helpen. Ik ben een creatief en actief persoon. En ik blijf meedoen! Zo heb ik me nu ingeschreven voor het koor in de kerk.»
Perspectief: Zou u andere nieuwkomers aanraden om deel te nemen aan vrijwilligersprojecten?
Svetlana: «Natuurlijk! Je leert mensen, de samenleving en de cultuur kennen. Je ziet resultaten, emoties. Je ziet dat je als mens wordt gezien en dat men je wil helpen.»
Perspectief: Wat wilt u hier in België worden?
Svetlana: «In Oekraïne werkte ik als kinderbegeleider, ik hielp kinderen hun talenten te ontdekken. En dat wil ik hier ook doen.»
Perspectief: Bedankt, Svetlana, voor dit persoonlijke en interessante verhaal! We hopen dat veel van onze lezers geïnspireerd zullen worden en veel nuttigs voor hun integratie in uw verhaal zullen vinden.
Met de wens voor veel succes,
Team Perspectief